Wednesday, November 25, 2009

პორტუგალიის კეისარი, Selma Lagerlöf

თუ მკითხავთ შენი აზრით ვინ არის საუკეთესო შვედი ქალი მწერალიო, მაშინ ყოველგვარი ყოყმანის გარეშე გიპასუხებთ რომ ეს სელმა ლაგერლოფია. პირველი ქალი მწერალი რომელმაც ნობელის პრემია აიღო ლიტერატურის დარგში. თუ შემეკითხებით მისი საუკეთესო წიგნი რომელიაო მაშინაც ყოველგვარი ჭოჭმანის გარეშე ვიტყვი რომ ესაა - პორტუგალიის კეისარი.

”რა ასაკისაც არ უნდა ყოფილიყო, იან ანდერსონი არასდროს არ იღლებოდა გაეხსენებინა ის დღე როცა მისი პატარა გოგონა დაიბადა” იწყება წიგნი. და მართლაც, იანისა და მისი მეუღლის კატარიანს ცხოვრება მთლიანად შეიცვალა მას შემდეგ რაც მათ პირველი შვილი შეეძინათ - Klara Fina Gulleborg.

გოგონა გახდა ყველაფერი მამის ცხოვრებაში. იანი იყო საშინლად ამაყო რომ ყავდა ასეთი ლამაზი, ჭკვიანი და კარგი შვილი. და ალბათ ყველაფერი კარგად იქნებოდა, რომ არა ერთი უბედური შემთხვევა. იანის მასტერი ერიკი, ტყეში უბედური შემთხვევით დაიღუპა და მისი საქმეების წარმოება დაიწყო ერიკის სიძემ, რომელმაც იანს უთხრა რომ მისი ქოხი ერიკის კუთვნილ მიწაზეა. ოჯახმა ასი კრონა უნდა გადაიხადოს და კიდევ სხვა ასი კრონა რადგან იანს დებენ ბრალს იმ უბედურ შემთვევაში. ხოდა აბა საიდან აქვს ღატაკ ოჯახს ამდენი ფული? მათი სიმდიდრე ხომ მხოლოდ და მხოლოდ ერთადერთი ქალიშვილი კლარაა ...


ბევრი ფიქრის შემდეგ, კლარა გადაწყვიტავს სტოკჰოლმში წასვლასა და ფულის გამომუშავებას. რათქმაუნდა მამა ძალიან მოწყენილია, და მისი დამშვიდება ხდება მხოლოდ იმ პირობით რომ ერთი წლის მერე შვილი დაუბრუნდება თავის მშობლებს.თუმცა გადის დრო, კლარა აგზავნის200 კრონას, მაგრამ თავად არ ჩამოდის. გარდა ამისა მშბლებს მისდით ხმა თითქოს კლარა სტოკჰოლმში კი არ მუშაობს არამედ პროსტიტუციას ეწევა. მშობლებისათვის და განსაკუთრებით მამისათვის ეს იმდენად დიდი სტრესია რომ ის გიჟდება და ამბობს რომ არის ”პორტუგალიის კეისარი”


15 წლის შემდეგ, ბრუნდება კლარა სახლში, და ხედავს მამას რომელიც სრულიად შეშლილია ჭკუიდან. გოგოს სურს დედის წაყვანა მალმოში და იქ მასთან ერთად ცხოვრება. როცა ისინი გემზე არიან, იანი გადახტება წყალში რათა გემი გააჩეროს, მაგრამ სამწუხაროდ დაიხრჩობა.

წიგნში მოთხრობილი ისტორია არის მაგალითი იმისა თუ რამდენას უსაზღვრო შეიძლება იყოს მშობლების სიყვარული საკუთარი შვილის მიმართ. მეორეს მხრივ კი სახეზე გვაქვს კლარა, რომელიც ვერ ხედავს საკუთარი მამის სიყვარულს, ან ადანაშაულებს მას იმაში რომ მოუწია სტოკჰოლმში წასვლა და ფულის გამომუშავება, რა გზით არ ვიცით რადგან წიგნში ეს გარკვეულად არ წერია.

როცა ჩვენ ადამიანები მოწყენილები ვართ, ჩვენ ვტირივართ, ან ვესაუბრებით მეგობრებს, ან ვსვავთ. სელმა ლაგერლოფი კი სრულიად სხვა გზაზე საუბრობს ესაა რეალობიდან გაქცევა, და იმ სამყაროს წარმოდგენა რომელშიც თავს უფრო კომფორტულად ვგრნობთ.

Friday, November 13, 2009

ლაოძის - The Tao Te Ching

არ ვიცი თუ გქონიათ შეხება Lao Tzu-ს ლექსთა კრებულთან The Tao Te Ching. რატომღაც მგონია რომ მკითხველთა ძალიან მცირე ნაწილს მხოლოდ, ამიტომ ნება მიბოძეთ ცოტა რამ დავწერო ამ მშვენიერი წიგნის შესახებ რომელსაც დაახლოებით ერთი წლის განმავლობაში ვკითხულობდი.

The Tao Te Ching წარმოადგენს უძველეს ჩინურ წიგნს (ბამბუკზე იყო დაწერილი) რომელიც ქრისტეს შობამდე მეექვსე საუკუნეშია შექმნილი ცნობილი ჩინელი ფილოსოფოსის ლაოძის მიერ. მასში შესულია ლაოძის 81 ლექსი რომლებიც გაყოფილია 2 ნაწილად Tao და Te. თითოეული ლექსი გვასწავლის რაღაც ახალს, გვაფიქრებს ცხოვრებაზე. ალბათ არცაა ეს გასაკვირი რადგან The Tao Te Ching ლაოძის დაოიზმის ფილოსოფიურ სწავლებას წარმოადგენს.

რა არის Tao? აგერ ბატონი, ლაოძის სიტყვებით ეს არის:

The tao that can be told
is not the eternal Tao
The name that can be named
is not the eternal Name.

The unnamable is the eternally real.
Naming is the origin
of all particular things.

Free from desire, you realize the mystery.
Caught in desire, you see only the manifestations.

Yet mystery and manifestations
arise from the same source.
This source is called darkness.

Darkness within darkness.
The gateway to all understanding.

აი ერთ ერთი ლექსიც კრებულიდან.
ლექსი #28

Know the male,
yet keep to the female:
receive the world in your arms.
If you receive the world,
the Tao will never leave you
and you will be like a little child.

Know the white,
yet keep to the black:
be a pattern for the world.
If you are a pattern for the world,
the Tao will be strong inside you
and there will be nothing you can't do.

Know the personal,
yet keep to the impersonal:
accept the world as it is.
If you accept the world,
the Tao will be luminous inside you
and you will return to your primal self.

The world is formed from the void,
like utensils from a block of wood.
The Master knows the utensils,
yet keeps to the the block:
thus she can use all things.

დიდი იმედი მაქვს რომ დაინტერესდით ამ ლექსებით, ამიტომ ვდებ ბმულებს სადაც მათი წაკითხვა შეგიძლიათ.

The Tao Te Ching, read online, ENG.
Лао Цзы. Дао дэ Цзин. RUS